58 - Konferencja pokojowa w Paryżu

Jan 16, 2024 · 8m 13s
58 - Konferencja pokojowa w Paryżu
Description

18 stycznia 1919 roku rozpoczęła się konferencja pokojowa w Paryżu. Jej rezultatem było oczywiście podpisanie traktatu wersalskiego. Z tamtego okresu pochodzi dowcip o słoniu. W konkursie literackim na temat słonia...

show more
18 stycznia 1919 roku rozpoczęła się konferencja pokojowa w Paryżu. Jej rezultatem było oczywiście podpisanie traktatu wersalskiego. Z tamtego okresu pochodzi dowcip o słoniu. W konkursie literackim na temat słonia Anglik przedstawił pracę: „Moje doświadczenia w polowaniu na słonie w Afryce Południowej”, Francuz napisał esej na temat: „Seksualne i erotyczne życie słoni”, a tytuł opowiadania Polaka – „Słoń a Polska Niezależność Narodowa”. Nic chyba dziwnego, że nas najbardziej interesuje to co na tej konferencji robili Dmowski i Paderewski. Tam jednak ustalono także wiele innych rzeczy, które są mniej znane. Podpisano tam nie tylko traktat wersalski.z Niemcami ale wiele innych traktatów.

Podczas tej konferencji podpisano Rozejm w Trewirze. Ten traktat przedłużał rozejm zawarty aby zakończyć I wojnę światową. Dla nas jest ważny, bo w tym traktacie zobowiązano Niemców do zawarcia pokoju z Polakami. Trwało wtedy powstanie wielkopolskie, które mogło zostać spacyfikowane przez Niemców. Jednak francuski marszałek Foch pod wpływem przemówienia Romana Dmowskiego wprowadził ten zapis do nowego rozejmu z Niemcami. Tak więc rozejm w Trewirze był przedłużeniem rozejmu po I wojnie światowej, ale nakazywał też wstrzymanie działań wojennych na granicy polsko-niemieckiej.

Podczas tej konferencji pokojowej w Paryżu podpisano także tzw. Mały traktat wersalski. Ten traktat musiała podpisać między innymi Polska. Zobowiązywała się w nim do ochrony mniejszości narodowych. Podpisujący uznawali też Stały Trybunał Międzynarodowej Sprawiedliwości. Dyskryminowani mogli zgłosić się do tego trybunału z pominięciem sądów polskich. Ten traktat został wymuszony na Polsce i innych nowych krajach. Inni, np. Niemcy nie musieli go podpisywać. Polskie mniejszości w Niemczech nie miały więc podobnych praw jak Niemcy w Polsce.

Traktat w Saint-Germain-en-Laye podpisano z Austrią. Tak jak traktat wersalski zakazywał Niemcom przyłączenia Austrii, tak ten traktat zakazywał Austrii przyłączania się do Niemiec. Austria straciła też wiele terytoriów na rzecz Polski, Czechosłowacji, Rumunii itd. Z kolei traktat w Neuilly-sur-Seine podpisano z Bułgarią. Ona też brała udział w wojnie po stronie państw centralnych. Część terenów Bułgaria musiała oddać Rumunii, Grecji i Jugosławii, która wtedy nazywała się Królestwem Serbów, Chorwatów i Słoweńców.

Traktat w Trianon musiały podpisać Węgry. Straciły one ponad 70% swojego terytorium. Mówiono później, że Węgry to jedyny kraj, który graniczy sam z sobą, bo w każdym kierunku za granicą Węgier mieszkali Węgrzy, którzy stawali się mniejszościami w ościennych krajach. Najciekawszy jest jednak Traktat w Sèvres, który podpisano z Turcją. Po I wojnie światowej rozpadło się nie tylko imperium Cesarstwa Austriackiego, ale także ogromne państwo Tureckie.

Ustalono, że Turcja także straci wiele terytoriów. Miało powstać kilka państw. Przykładem jest Armenia, która powstała w 1918 roku czyli zaraz po zakończeniu I wojny światowej, ale istniała tylko do 1920, kiedy to została włączona do Rosji Sowieckiej. Losy Armenii pokazują co mogło czekać Polskę w tym samym 1920 roku, gdyby wpadła w ręce Rosjan. Turcja straciła także Izmir wraz z rejonem Smyrny. Jednak w 1922 roku czyli 4 lata później to miasto zdobyli Turcy. Chociaż więc Turcję dotyczył traktat w Sèvres, to tak naprawdę nigdy nie wszedł on w życie. Później z Turcją podpisano traktat w Lozannie.

Podczas I wojny światowej Turcja utraciła Syrię, w tym także tereny dzisiejszej Palestyny i Izraela. Tymi terenami chcieli rządzić Arabowie, którzy wspomogli Brytyjczyków w walce z Turkami. Jednak ziemie te zostały podzielone na kilka stref. Palestyną zarządzali Brytyjczycy. Na północy Syrią Francuzi. Za to za Jordanem powstały państwa arabskie, w tym Transjordania. Okupacja Palestyny przez Brytyjczyków wiązała się z tym, że w ten sposób mogli kontrolować Kanał Sueski. Podczas I wojny światowej Brytyjczycy obiecali te tereny zarówno Arabom jak i Żydom, co stworzyło problem istniejący do dzisiaj.

Podczas gdy w Paryżu odbywała się konferencja, na której decydowano o przebiegu granic na świecie, odbyła się także inna konferencja. Francuskie sufrażystki zorganizowały spotkanie organizacji kobiet. Między innymi przybyła prezydentka Międzynarodowej Rady Kobiet. Przedstawicielki tej konferencji spotykały się z politykami obradującymi na konferencji pokojowej w Paryżu. Między innymi z prezydentem Wilsonem. Być może te naciski spowodowały to, że w wielu krajach po I wojnie światowej kobiety dostały więcej praw.

Jak widzicie, na Konferencji pokojowej w Paryżu, która rozpoczęła się 18 stycznia 1919 roku działo się dużo więcej niż tylko ustalanie zachodnich granic Polski. Ta konferencja pokojowa zamiast zapewnić pokój zaogniła sytuację w wielu miejscach na świecie. Wynikiem tych decyzji była późniejsza II wojna światowa, ale także konflikt palestyńsko-izraelski, który trwa do naszych czasów. Z tej konferencji skorzystały też feministki, które mając wielu polityków w jednym miejscu naciskały na nich w kwestii praw kobiet.

https://www.islandersradio.co.uk/
show less
Information
Author Piotr Borowski
Organization Piotr Borowski
Website -
Tags

Looks like you don't have any active episode

Browse Spreaker Catalogue to discover great new content

Current

Podcast Cover

Looks like you don't have any episodes in your queue

Browse Spreaker Catalogue to discover great new content

Next Up

Episode Cover Episode Cover

It's so quiet here...

Time to discover new episodes!

Discover
Your Library
Search