سی‌امین روز قیام سراسری مردم ایران خیزی بلند به‌جلو برداشت و شکنجه‌گاه اوین که در مبارزات مردم ایران در برابر دو دیکتاتوری شاه و شیخ با رزم و رنج و خون پاک زندانیان مجاهد و مقاوم، آفرینشگاه حماسی‌ترین فرازهای پیکار آزادی بوده، همراه با تهران خروشان شبی فراموش ناشدنی را پشت سر نهاد تا جایگاه خود را در این قیام نیز به‌عنوان یک پایگاه شورشی به‌ثبت برساند.

بنا‌به گزارشهای به‌دست آمده از داخل زندان اوین، زندانیان بند۷ و بند۸ هنگام هواخوری با غریو شعارهای «مرگ بر خامنه‌ای»، همبستگی خود را با قیام مردم ایران اعلام کردند. دژخیمان و وحوش گارد ویژه با وحشیگری تمام به‌زندانیان یورش بردند و آنها را با گاز اشک‌آور و باتون و شلیک گلوله‌های جنگی و ساچمه‌ای، آماج حملات خود قرار دادند.

به گزارش مردم و ساکنان منطقهٔ اطراف زندان اوین، صدای تیراندازی و چند انفجار مهیب از زندان، طی چند ساعت به‌گوش می‌رسید. دود غلیظ و سیاهی که آسمان اوین را فراگرفته بود و شعله‌های بلند آتشی که زندانیان برای خنثی کردن گاز اشک‌آور افروخته بودند، از شدت و گستردگی این نبرد نابرابر، خبر می‌داد. به‌گزارش شاهدان عینی درگیری و شعارها و ضرب و جرح زندانیان تا ساعت یک و نیم بامداد ادامه داشت نیروهای لباس‌شخصی و پاسداران مسلح که وارد اوین شده بودند، بندها را محاصره کرده بودند و برای جلوگیری از فرار زندانیانی که به‌پشت‌بام رفته بودند به‌طور کور به‌جانب تپه‌ها و پنجره‌ها شلیک می‌کردند.



رژیم دجال آخوندی به‌منظور پنهان کردن واقعیتهای قیام زندانیان اوین، طبق معمول به‌انبوهی دروغ و ضد نقیض‌گویی متوسل شد از جمله عنوان کرد که علت، یک درگیری ساختگی میان زندانیان عادی بوده که با طرح قبلی برای فرار صورت گرفته و بر اساس همین طرح، زندانیان خیاط‌خانه و انبار لباس را به‌آتش کشیده‌اند. در همین رابطه سخنگوی مجاهدین با سخرهٔ این ادعاهای سخیف گفت: «اگر ادعای رژیم را در مورد این‌که خیاط‌خانه اوین به‌تصادف آتش گرفته باور کنیم، باید این را هم باور کرد که چرخ‌های خیاطی به‌طور خودکار شعار مرگ بر دیکتاتور و شعار مرگ بر خامنه‌ای می‌دهند که با فاصله زیاد در بیرون اوین هم شنیده می‌شود!».

دستگاه دروغ‌پراکنی جلادان هم‌چنین نتیجهٔ این درگیری را ابتدا تنها چند مصدوم که به‌بیمارستان انتقال یافته‌اند عنوان کرد و بعداً گفت که ۴نفر بر اثر استنشاق دود جان خود را از دست داده‌اند. تلویزیون رژیم در یکی از بخشهای خبری خود از ۴۰کشته خبر داد، اما بلافاصله این را هم تکذیب و وانمود کرد که ذکر این رقم ناشی از اشتباه گوینده بوده و رقم کشته‌ها همان ۴نفر است.

اما گزارشهای به‌دست آمده حاکی از آن است که در جریان حمله جنایتکارانه آدمکشان خامنه‌ای به‌زندانیان دست‌کم ۶۰تن کشته و مجروح شده‌اند که اغلب آنها بر اثر اصابت مستقیم گلوله بوده است.



بلافاصله پس از شروع آتش‌سوزی و تیراندازی در اوین، خانم مریم رجوی از مردم و جوانان تهران خواست به‌کمک خانواده‌ها که در اوین تجمع کرده بودند بشتابند تا رژیم نتواند زندانیانی را که با آتش و شلیک روبه‌رو هستند قتل‌عام کند.

از سوی دیگر، انبوهی از مردم تهران و بستگان زندانیان، مضطرب و نگران از تکرار یک قتل‌عام دیگر، به‌رغم ممانعتها و تهدیدهای رژیم، با خودرو و موتور و هر وسیلهٔ دیگر، خود را از هر نقطهٔ تهران، به‌پشت دیوارهای اوین رساندند و با فریادهای مرگ بر خامنه‌ای و مرگ بر دیکتاتور، حمایت و همبستگی خود را با زندانیان ابراز نمودند. پاسداران جنایتکار این مردم خروشان و خشمگین و هم‌چنین خانه‌ها و پنجره‌های منطقهٔ اطراف زندان و هر کجا را که صدای شعار می‌آمد، هدف شلیک گلوله‌های جنگی و ساچمه‌ای و گاز اشک‌آور قرار می‌دادند.



همزمان با تجمع و تظاهرات شبانه مردم تهران؛ گروههایی از ایرانیان آزاده و هواداران مجاهدین، به‌محض شنیدن فراخوان خانم مریم رجوی، در نیمه‌شب ۲۳مهر، در ۱۳شهر اروپا در برابر سفارتهای رژیم و وزارت‌خارجه این کشورها تجمع کردند و خواستار اقدام فوری دولتها و مجامع بین‌المللی حقوق‌بشر در قبال جنایتی که در اوین در حال وقوع بود، شدند.

به این ترتیب همزمان با شورش خونباری که درون زندان اوین جریان داشت، در این سوی دیوار نیز یک فراز عظیم و باشکوه به‌عنوان جلوه‌ای از قیام سراسری و انقلاب دمکراتیک مردم ایران شکل گرفت که دامنهٔ آن از تهران و ایران فراتر رفته و کشورهای اروپایی را نیز فرا گرفت، فراز باشکوهی از پیوند مردم و قیام‌آفرینان با زندانیان اوین که حامل یک تاریخ حماسی از مقاومت پیشگامان آزادی میهن هستند.