Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) 15 Temmuz darbe girişimi sonrası Kanun Hükmünde Kararnameyle görevden uzaklaştırılan bir grup hâkim ve savcı tarafından açılan davalarda hak ihlaline hükmetti.

Aralarında eski Yargıtay ve Danıştay üyelerinin de bulunduğu toplam 427 hakim ve savcının, haklarındaki gözaltı kararlarının kanunsuzluğu temelinde açtıkları davalarla ilgili kararını bugün açıklayan AİHM, davacıların “özgürlük ve güvenlik” haklarının ihlal edildiği sonucuna vardı.
Gerekçeli kararda, hakim ve savcıların, suçüstü halleri hariç, kanunla belirlenmiş özel bir usul ile görevden uzaklaştırılabileceği, davacılar için bu yolun izlenmediği not edildi.

Davacıların gözaltına alındıkları tarihlerde 2802 sayılı Hakim ve Savcılar, 2797 sayılı Yargıtay ve 2575 sayılı Danıştay kanunlarına tabi olduklarını ancak bu kanun hükümlerine aykırı biçimde gözaltına alındıklarını kaydeden Mahkeme, bu durumun Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin (AİHS) özgürlük ve güvenlik hakkını güvence altına alan maddesiyle bağdaşmadığı hükmünde bulundu.

Bir dönem Türkiye'nin Avrupa Birliği nezdindeki daimi temsilciliğinde yargı ataşesi olarak görev almış bir isim olan Yavuz Aydın, Sıcak Takip’te AİHM’in kararını ve getireceği sonuçları değerlendirdi.

Kararın çok gecikmeli bir hak ihlali kararı olduğunun altını çizen eski Hâkim Aydın, yine de hâkim ve savcıların hak arama mücadelesinde delil teşkil edecek bir karar olduğunu söylüyor.
AİHM kararında dikkate alınan hususun, davacı hâkim ve savcıların ilk tutuklandıkları sürece ilişkin olduğuna dikkat çeken Aydın, şunları kaydediyor:

“Bu insanların tutuklanması için makul şüphe teşkil edecek ne vardı, tutuklama kararlarında usule uyuldu mu, buna bakıldı. Karar, bu hâkim ve savcılara yöneltilen darbe girişimi suçlamasının bir deli saçması olduğunu da ortaya koyuyor. Zira AİHM, 15 Temmuz’dan bu yana yaptığı incelemeler neticesinde aldığı kararda, darbe suçlamasına dair tek bir delil dahi olmadığına hükmetti.”

Aydın, söz konusu ihlal kararlarının ikiye katlanacağını belirtirken, kararda “derhal serbest bırakılmalı” gibi bir ifade bulunmadığı için Türkiye’deki karar mercilerinin şu an için tahliye kararı almalarını beklemediğini ifade ediyor ve ekliyor:

“Ancak gelecekte yaşanabilecek olası bir hükümet değişikliğinde bu insanlar bu kararı bir delil olarak ortaya koyacaklardır ve haklarını alacaklardır.”